Rwa kulszowa, jak sobie z nią radzić?

Rwa kulszowa, jak sobie z nią radzić?

Rwa kulszowa to ból promieniujący od lędźwiowo-krzyżowego odcinka kręgosłupa i pośladka, przez tylną powierzchnię uda i podudzie aż do stopy. Ból potęguje się przy najmniejszym ruchu i najbardziej odczuwalny jest w nocy.

Przyczyny i objawy rwy kulszowej

W ostatnim czasie na zespół bólowy, jakim jest rwa kulszowa, skarży się coraz więcej osób. Występuje on po podrażnieniu lub ucisku nerwu kulszowego bądź korzeni nerwów rdzeniowych (L4, L5, S1). Wyróżniamy dwa typy rwy kulszowej:

  • niską – występuje po podrażnieniu nerwu obwodowego,
  • wysoką – pojawia się na skutek podrażnienia korzenia nerwowego.

Bardzo często przyczyną dolegliwości bólowych jest nieprawidłowa postawa ciała, która upośledza pracę krążka międzykręgowego. Może to doprowadzić do uwypuklenia jądra miażdżystego, a w rezultacie do ucisku na korzenie rdzeniowe wchodzące w skład nerwu kulszowego. Oprócz zaburzeń w postawie ciała rwę kulszową może również wywoływać:

  • dyskopatia,
  • kręgozmyk,
  • zmiany zwyrodnieniowe (osteofity),
  • stenoza kanału kręgowego,
  • zespół mięśnia gruszkowatego.

Objawy, jakie mogą wskazywać na rwę kulszową, to:

  • ból promieniujący od tylnej części uda do pięty,
  • zaburzenia czucia,
  • parestezje,
  • niedowłady i zaniki mięśni,
  • wzrost napięcia mięśni przykręgosłupowych,
  • zniesienie odruchu skokowego,
  • zaburzenia mikcji i defekacji.

Diagnostyka

Proces diagnostyczny rozpoczyna się od wywiadu. Następnie badanie RTG oraz tomografia komputerowa pomoże określić dokładną przyczynę wystąpienia rwy. Dodatkowo fizjoterapeuta lub lekarz może przeprowadzić badanie odruchów, siły mięśniowej, czucia głębokiego oraz powierzchniowego. Pomocne testy kliniczne wskazujące na rwę, to między innymi Objaw Laseque’a oraz dodatni objaw Kerniga.

Proces wprowadzenia rehabilitacji, leczenie rwy kulszowej

Główne założenia rehabilitacji w przypadku rwy kulszowej polegają na rozluźnieniu mięśni grzbietu, a wzmocnieniu mięśni brzucha, podudzia, prostowników biodra i zginacza kolana oraz wypracowanie prawidłowej postawy ciała. Usprawnianie osoby chorującej na tę dolegliwość zależne jest od okresu, w którym chory się znajduję.

  1. Okres ostry:
  • W tym czasie stosowane jest leczenie zachowawcze w postaci leżenia w pozycjach przeciwbólowych oraz zastosowanie leczenia farmakologicznego (środki przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz leki zmniejszające napięcie mięśni).
  1. Okres podostry:
  • wprowadzone zostają zabiegi fizykalne (ciepłolecznictwo, elektroterapia),
  • taka osoba może również w tym okresie skorzystać z masażu,
  • polecane jest wprowadzenie do procesu rehabilitacji izometrycznych ćwiczeń brzucha.
  1. Okres przewlekły:
  • zabiegi fizykalne i masaż jak w poprzednim okresie,
  • do ćwiczeń izometrycznych dochodzą ćwiczenia indywidualne, które mają za zadanie wzmocnić mięśnie kończyn dolnych, jak również terapia manualna oraz mięśniowo-powięziowa,
  • alternatywnie wprowadzane są również ćwiczenia w wodzie.

Punkty spustowe

Punkty spustowe

Z powodu bólu i ograniczenia ruchomości cierpi bardzo wiele osób. Jednak nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że przyczyną dolegliwości może być obecność w ciele tzw. punktów spustowych (trigger points). Tymczasem podjęcie terapii polegającej na ich rozluźnieniu przynosi w tym przypadku doskonałe efekty, które możemy poczuć już w czasie pierwszego zabiegu.

Czym są punkty spustowe?

Punkty spustowe to włókna mięśniowe, które charakteryzuje wzmożone napięcie. Są one wyczuwalne palpacyjnie pod postacią mniejszych lub większych grudek lub guzków. Wykazują bolesność podczas ucisku, jednak jest to nie tylko bolesność miejscowa, ale przede wszystkim tzw. ból przeniesiony – odczuwany w konkretnej partii ciała powiązanej z danym punktem.

Punkty spustowe mogą przybierać postać aktywną oraz utajoną. Punkt utajony daje objawy tylko wówczas, gdy jest prowokowany uciskiem. Punkt spustowy aktywny odpowiedzialny jest za dolegliwości bólowe nawet wówczas, gdy nie jest drażniony. W terapii punktów spustowych w pierwszej kolejności skupiamy się na punktach aktywnych, ponieważ tylko wówczas możemy osiągnąć maksymalne efekty.

Punkty spustowe najczęściej występują na brzuścach mięśniowych, jednak mogą pojawiać się również na ścięgnach, więzadłach, a nawet na okostnej. Zdarza się, że dają objawy, które mogą być mylone z innymi dolegliwościami, np. rwą kulszową czy uszkodzeniem ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia. Dlatego dobrze jest, jeśli terapeuta będzie potrafił trafnie zdiagnozować problem i skupić się na wyeliminowaniu jego pierwotnej przyczyny.

Trzeba działać!

Uwalnianie punktów spustowych jest bardzo ważne. Mięsień, w którym znajduje się aktywny punkt spustowy, bardzo szybko traci na sile, przez co nie jest w stanie prawidłowo pełnić swojej funkcji. Prowadzi to do licznych kompensacji w całym organizmie.

Samo wzmacnianie takiego mięśnia nie wystarczy, a wręcz pogłębi problem. Konieczne jest wcześniejsze uwolnienie znajdującego się tam punktu spustowego. To właśnie jest głównym zadaniem terapeuty.

Punkty spustowe można uwalniać również samodzielnie, stosując autoterapię. Konieczna jest jednak wcześniejsza wizyta u fizjoterapeuty zajmującego się tą tematyką, który zdiagnozuje problem i udzieli wskazówek dotyczących zasad postępowania w konkretnym przypadku.

Życie z bólem znacząco ogranicza nasze możliwości. Nie jesteśmy efektywni w pracy, czujemy rozdrażnienie, nie możemy w komforcie wykonywać naszych obowiązków, o rekreacji nie wspominając.

Ważne!

Aktywne punkty spustowe poza bólem podobnym do rwy kulszowej mogą objawiać się m.in.: częstymi bólami głowy czy np. bólem barku, dlatego ważne jest kompleksowe podejście do tematu i w pierwszej kolejności skoncentrowanie się na wyeliminowaniu pierwotnej przyczyny dolegliwości, a nie jedynie na leczeniu objawów.