Artroskopia stawu ramiennego w leczeniu „zespołu bolesnego barku”
Artroskopia, jako metoda leczenia zabiegowego charakteryzująca się małą inwazyjnością i dużą czułością, jest obecnie podstawowym zabiegiem, dającym szansę wyleczenia wielu stanów chorobowych wchodzących w skład Zespołu Barku Bolesnego (ZBB).
Dolegliwości bólowe w ZBB mogą być spowodowane przez upośledzone działanie wszystkich elementów czynnościowych obręczy barkowej, od uszkodzeń urazowych u sportowców, po zmiany przeciążeniowe i zwyrodnieniowe wieku starczego. Nazywana metodą “przez dziurkę od klucza”, artroskopia daje możliwość jednoczesnego diagnozowania i naprawy uszkodzeń stawu ramienngo takich jak: zapalenie kaletki podbarkowej, uszkodzenie mięśni pierścienia rotatorów, zmiany zwyrodnieniowe stawu barkowo-obojczykowego, wewnątrzstawowe złogi wapniowe, przewlekłe zapalenie błony maziowej, niestabilność stawu ramiennego, uszkodzenia torebki stawowej, obrąbka stawowego i przyczepu mięśnia dwugłowego, zarostowe zapalenie torebki stawowej (tzw. bark zamrożony) czy powracające zwichnięcie barku.
Artroskopia barku – jak wygląda zabieg?
Istotą artroskopii barku jest utworzenie przez chirurga dwóch niewielkich nacięć, zazwyczaj z przedniej i tylnej strony stawu, przed które do jamy stawowej wprowadzane są kamera pozwalająca na ocenę stopnia uszkodzeń w czasie rzeczywistym (obraz obserwowany na monitorze) oraz narzędzia niezbędne do ich naprawy. Pacjent podczas operacji ułożony jest w pozycji półsiedzącej lub leżącej, w zależności od rodzaju wykonywanej procedury oraz preferencji lekarza. Większość zabiegów wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym (blokada nerwów), często jednak ta metoda znieczulenia łączona jest z sedacją lub znieczuleniem wziewnym.
W związku z bardzo małą inwazyjnością, zabieg ten wymaga od operatora doskonałej znajomości topografii zmian obecnych w stawie już przed zabiegiem. Jest to możliwe dzięki wachlarzowi badań obrazowych, które wykonywane przedoperacyjnie, pozwalają ocenić patologie zarówno elementów kostnych (RTG, TK) jak i tkanek miękkich (USG, MR).
Metody operacji artroskopowych w obrębie stawu barkowego
Do podstawowych metod operacji artroskopowych w obrębie stawu barkowego możemy zaliczyć m.in.:
- leczenie uszkodzenia obrąbka stawowego – w zależności od stopnia deformacji stosuje się: czyszczenie wystrzępionych części obrąbka bez szycia, w przypadku większych uszkodzeń – zszycie i przymocowanie danego fragmentu za pomocą, kotwic, których ilość jest uzależniona od wielkości uszkodzenia (reinsercja obrąbka),
- synowektomia – mechaniczne usunięcie zmienionej (np. w przebiegu chorób reumatycznych) błony maziowej wyściełającej jamę stawową,
- dekompresja przestrzeni podbarkowej – operację tę wykonuje się w przypadku długotrwającego zapalenia kaletki podbarkowej i polega ona na usunięciu zmienionej zapalnie kaletki podbarkowej oraz fragmentu wyrostka barkowego łopatki, co znosi dolegliwości bólowe i przywraca prawidłową funkcję barku,
- reinsercja pierścienia stożka rotatorów – zabieg oparty jest na przyszyciu urwanego ścięgna (najczęściej mięśnia nadgrzebieniowego) na prawidłowe miejsce z zastosowaniem implantów, co przywraca funkcję – rotację i stabilność stawu,
- uwolnienie w „zespole zamrożonego barku” – zabieg polegający na przecięciu torebki stawowej i usunięciu zrostów w celu uwolnienia stawu i przywrócenia ruchu,
- usuwanie złogów wapniowych zlokalizowanych w różnych częściach stawu.
Niepodważalną zaletą artroskopowych metod operacyjnych jest znacząco skrócony czas zabiegu w porównaniu z operacją otwartą oraz stosunkowo szybki powrót do pełnej sprawności, warunkowany niewielką ingerencją chirurga w tkanki pacjenta. Zabieg trwa zazwyczaj około 1h, często wykonywany jest w trybie chirurgii jednego dnia. Operowany staw zabezpieczany jest za pomocą stabilizatorów lub ortez. W okresie pooperacyjnym u pacjentów stosuje się leczenie przeciwbólowe, przeciwobrzękowe i odpowiednią higienę ran operacyjnych.
