Terapia manualna to wysoko wyspecjalizowana gałąź fizjoterapii zajmująca się diagnostyką oraz leczeniem różnego rodzaju zaburzeń funkcjonalnych związanych z układem ruchu. Polega na pracy ze strukturami takimi jak: stawy, mięśnie, więzadła, powięzie, a także nerwy obwodowe. Podstawą terapii manualnej jest szczegółowy wywiad oraz badanie Pacjenta w celu określenia przyczyny występowania problemu. Badanie w terapii manualnej obejmuje m.in. badanie palpacyjne, badanie tzw. gry stawowej, zakresu ruchu oraz siły mięśniowej. Następnie, przez dobór odpowiednich technik, terapeuta pracuje nad przywróceniem funkcji i likwidacją dolegliwości bólowych. Terapia manualna sama w sobie jest bezbolesna, natomiast Pacjent podczas zabiegu może odczuwać nieznaczny dyskomfort.

Niewątpliwą korzyścią terapii manualnej jest to, że dzięki możliwości zastosowania różnorodnych technik (np. mobilizacji, stretchingu, manipulacji, masażu, neuromobilizacji), przy dobrze dobranym postępowaniu, efekt może być niemal natychmiastowy. Dzięki temu Pacjent może szybciej odzyskać utraconą funkcjonalność i powrócić do codziennej aktywności już bez bólu. Takie efekty przynosi odpowiednia rehabilitacja, prowadzona w Krakowie w SPORTOKLINIK.

Wskazaniami do zastosowania terapii manualnej są m.in.:

  • bóle kręgosłupa i stawów,
  • wady postawy,
  • stany po zabiegach rekonstrukcji w obrębie stawów,
  • urazy stawów,
  • skręcenia,
  • uszkodzenia więzadeł,
  • zmiany zwyrodnieniowe oraz ograniczenia zakresu ruchów w stawach powstałe po złamaniach, zwichnięciach, skręceniach, zabiegach chirurgicznych, np. po rekonstrukcji więzadła krzyżowego,
  • bóle głowy, migreny, zaburzenia snu, przewlekłe zmęczenie,
  • nerwobóle, drętwienie kończyn,
  • dyskopatia,
  • uczucie ciągłego napięcia, przemęczenie.

Przeciwwskazania do stosowania terapii manualnej

Choć terapia manualna jest skuteczna w wielu przypadkach, istnieją pewne przeciwwskazania. Wśród nich znajdują się ostre stany zapalne, zakażenia, nowotwory, zaawansowana osteoporoza, a także niestabilność stawów. W przypadku pacjentów z chorobami naczyniowymi, takimi jak zakrzepica, terapia manualna powinna być stosowana z ostrożnością. Pacjenci po niedawnym urazie, operacji, czy też ci z objawami neurologicznymi, takimi jak osłabienie mięśni, powinni również zachować ostrożność. Ważne jest, aby przed rozpoczęciem terapii manualnej skonsultować się z wykwalifikowanym specjalistą, który dokładnie oceni stan pacjenta i zdecyduje, czy terapia manualna jest odpowiednia.

  • czynne procesy nowotworowe,
  • gruźlica kości,
  • złamania, pęknięcia, zaawansowana osteoporoza,
  • rozległe urazy skóry,
  • zapalenie stawów i inne stany zapalne w stadium ostrym.

Jakie techniki wykorzystywane są w terapii manualnej?

Terapia manualna obejmuje wiele technik mających na celu diagnozowanie i leczenie dysfunkcji mięśniowo-szkieletowych. Jedną z podstawowych technik jest mobilizacja stawów, która polega na delikatnym ruchu stawów w celu poprawy ich zakresu ruchu. W przeciwieństwie do tego, manipulacja stawów to szybki ruch mający na celu poprawę ruchomości stawu. Technika miękkich tkanek obejmuje masaż i rozciąganie, które mogą pomóc w zmniejszeniu napięcia mięśniowego. Istnieje również technika punktów spustowych, która koncentruje się na specyficznych obszarach mięśni, które mogą powodować ból w innych częściach ciała. Inne techniki to Mulligan Concept, skupiające się na połączeniu mobilizacji z ruchem oraz technika McKenziego, która jest szeroko stosowana w leczeniu bólów kręgosłupa. Warto również wspomnieć o terapii pozycyjnej, która polega na umieszczaniu pacjenta w określonych pozycjach w celu zmniejszenia bólu i poprawy ruchomości.

Jakie korzyści daje terapia manualna?

Terapia manualna może przynieść szereg korzyści dla pacjentów cierpiących na różne schorzenia mięśniowo-szkieletowe. Poprzez poprawę zakresu ruchu w stawach i redukcję napięcia mięśniowego, terapia manualna może pomóc w zmniejszeniu bólu i dyskomfortu. Dzięki temu może również zwiększyć siłę mięśni i poprawić koordynację. W wielu przypadkach terapia manualna może pomóc w uniknięciu interwencji chirurgicznej. Dla sportowców, terapia manualna może być skutecznym narzędziem w przywracaniu pełnej funkcjonalności po urazach i w zapobieganiu przyszłym kontuzjom. Warto również zauważyć, że terapia manualna może mieć pozytywny wpływ na ogólną jakość życia pacjenta, poprawiając elastyczność i mobilność, co przekłada się na lepsze samopoczucie i większą aktywność fizyczną.

Terapia manualna – jak przygotować się przed wizytą u fizjoterapeuty?

Przed pierwszą wizytą u fizjoterapeuty w ramach terapii manualnej, warto przygotować się odpowiednio. Przede wszystkim, należy zgromadzić wszelką dostępną dokumentację medyczną, która może być istotna, w tym wyniki badań obrazowych, jak rentgen czy MRI. Należy również przygotować listę obecnych objawów, bólów, ograniczeń ruchowych i wszelkich innych kwestii, które chcielibyśmy omówić z terapeutą. Ważne jest także, aby ubrać się w luźne, wygodne ubranie, które umożliwi terapeucie łatwy dostęp do obszarów, które będą oceniane i leczone. Przed wizytą warto unikać intensywnych ćwiczeń fizycznych, które mogą wpłynąć na ocenę stanu mięśni i stawów. Warto również przyjść na wizytę z otwartym nastawieniem, gotowym na współpracę z terapeutą w celu osiągnięcia optymalnych rezultatów leczenia.