Shin splints, ból w okolicy piszczeli – przyczyny, objawy, leczenie
Shin splints to określenie dolegliwości bólowych zlokalizowanych w okolicy 2/3 dalszych piszczeli po jej przednio-przyśrodkowej stronie. Można się również spotkać z terminem „medial tibial stress syndrome” (syndrom nadmiernego napięcia przyśrodkowej strony piszczeli).
Z problemem zmagają się najczęściej osoby trenujące sporty o dużej komponencie biegu i skoków. Shin splints to zmora wielu biegaczy, zwłaszcza długodystansowców. W poniższym poście przybliżymy potencjalne przyczyny, objawy oraz możliwości leczenia shin splints.
Objawy shin splints
Początkowo dolegliwości bólowe pojawiają się w trakcie treningu i mogą utrzymywać się przez krótki okres czasu po jego zakończeniu. Ból określany jest jako tępy, rozlany, może z czasem przejść w ostry. Odpoczynek czy schładzanie przednio-bocznej części podudzia powoduje wyciszenie objawów. Kontynuowanie treningów pomimo dolegliwości zwiększa intensywność bólu i może doprowadzić do stanu, w którym nie jest możliwe podejmowanie aktywności. Kość piszczelowa i tkanki miękkie przylegające bezpośrednio do jej przyśrodkowej krawędzi są bolesne w odpowiedzi na palpację. Może ponadto występować obrzęk.
Przyczyny shin splints
Istnieją różne teorie tłumaczące rozwój shin splints. Jedna z nich podaje shin splints jako efekt sumowania się mikrourazów w obrębie powięzi łączącej kość piszczelową z mięśniem płaszczkowatym. Dochodzi do wtórnego zapalenia w miejscu uszkodzenia tkanek i wyzwolenia dolegliwości bólowych. Kość piszczelowa może być ponadto poddawana siłom naprężającym ze strony powtarzanej aktywności mięśnia płaszczkowatego. W efekcie dochodzi do podrażenienia okostnej pokrywającej kość oraz powstawania mikroprzeciążeń w obrębie samej kości. Przeciążenie kości piszczelowej doprowadza do wytworzenia mikrozłamań w jej warstwie korowej.
Czynniki ryzyka rozwoju shin splints:
– nadmierne napięcie i skrócenie grupy tylnej głębokich mięśni podudzia (przykurcz mięśnia płaszczkowatego, mięśnia piszczelowego tylnego),
– nadmierna pronacja lub supinacja stopy powodująca w warunkach dynamicznych nagłe pociąganie tkanek miękkich za kość piszczelową,
– zbyt szybkie zwiększanie intensywności treningów,
– ignorowanie okresu regeneracji pomiędzy treningami,
– źle dobrane wkładki ortopedyczne lub obuwie do biegania.
Diagnostyka shin splints
Rozpoznanie udaje się z reguły ustalić na podstawie wywiadu oraz badania lekarskiego. W przypadku podejrzenia złamania zmęczeniowego i bardzo nasilonych dolegliwości bólowych lekarz może zlecić wykonanie RTG.
Leczenie shin splints
Leczenie w fazie ostrej shin splints wymaga czasowej rezygnacji z biegania. Dążymy do wygojenia tkanek miękkich oraz zapewnienia warunków ciszy mechanicznej dla kości piszczelowej. Ból okolicy piszczeli można łagodzić zabiegami z zakresu fizykoterapii, np. laseroterapią. Wyraźną ulgę przynosi masaż kostkami lodu. Wspomagająco można zastosować kinesiotaping.
W fazie podostrej oraz przewlekłej bardzo istotna jest diagnostyka fizjoterapeutyczna pod kątem zaburzeń biomechanicznych wywołujących shin splints. W przypadku zdiagnozowanych dysbalansów mięśniowych fizjoterapeuta stosuje specjalne techniki relaksacyjne mięśni oraz mobilizacje powięzi. Nauczy także ćwiczeń rozciągających grupę tylną goleni – bardzo istotne jest rozciąganie nie tylko mięśnia brzuchatego łydki, ale również mięśnia płaszczkowatego. Rozciąganie tego drugiego mięśnia wykonuje się przy ugiętym kolanie.
W przypadku zdiagnozowanej wady stóp, np. płaskostopia, konieczne może okazać się stosowanie wkładek ortopedycznych poprawiających sposób przetaczania stopy. Ocenie musi zostać również obuwie biegowe – gdy jest ono nieprawidłowo dobrane, należy kupić nowe, dopasowane do potrzeb biomechanicznych stóp.
Zdjęcie główne Pexels