Zespół bolesnego barku – jakie przyczyny
Zespól bolesnego barku nie jest jednym konkretnym schorzeniem. Bolesny bark obejmuje wiele zbliżonych do siebie objawów, które mogą pochodzić z kilku różnych struktur obręczy barkowej.
Precyzyjne rozpoznanie lekarskie powinno określać przyczynę dolegliwości, tj. definiować strukturę, w obrębie której występuje dana patologia.
U kogo występuje problem bolesnego barku?
Bóle barku rozpoznaje się najczęściej u osób powyżej 40 roku życia, które wykonują prace powyżej poziomu ramion. Drugą grupą ryzyka są sportowcy angażujący obręczą barkową – tj. tenisiści, siatkarze, osoby uprawiające crossfit i dyscypliny rzutne.
Jakie są przyczyny bólu barku?
Ból może wynikać z ostrego urazu lub zmian przeciążeniowych kumulujących się w czasie. Do przyczyn urazowych zalicza się:
– naderwanie lub zerwanie mięśnia – najczęściej ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego lub bliższego przyczepu ścięgna mięśnia dwugłowego ramienia,
– uszkodzenie obrąbka stawu ramiennego, najczęściej wskutek zwichnięcia głowy kości ramiennej,
– złamanie bliższej nasady kości ramiennej,
– podwichnięcie w stawie barkowo-obojczykowym,
– złamanie obojczyka.
Do przyczyn bólu barku na tle przeciążeniowym lub przewlekłym zalicza się:
– zmiany zwyrodnieniowe stawu ramiennego i/lub barkowo-obojczykowego,
– tendinopatie czyli choroby ścięgien mięśni (najczęściej ścięgien stożka rotatorów),
– niestabilność stawu ramiennego,
– zapalenie kaletki podbarkowej,
– zmiany zapalne spowodowane chorobami układowymi,
– bark zamrożony z ograniczeniem ruchomości.
Różnicowanie bólu barku z innymi nieprawidłowościami
Jeśli odczuwasz ból barku, powinieneś także pamiętać o tym, że ból w tej okolicy może nie mieć pierwotnego źródła w strukturach obręczy barkowej. Tzw. ból rzutowany może być zlokalizowany w okolicy barku, ale wynikać z choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego. Ucisk korzenia nerwowego wywołuje wtedy objawy promieniowana do kończyny górnej. Cechą szczególną dla tego rodzaju patologii jest zmienność objawów zależna od ustawienia głowy i szyjnego odcinka kręgosłupa. W zaawansowanych przypadkach ciężkie postaci „dyskopatii” szyjnej mogą generować stały ból.
Diagnostyka bólu barku – jakie badania
Przewlekłe bóle barku nieustępujące po próbie rehabilitacji oraz ostre urazy barku zawsze wymagają konsultacji ortopedycznej. Lekarz wykona szereg testów sprawdzających stan poszczególnych struktur wchodzących w skład obręczy barkowej. Ważne w ocenie są także badania obrazowe:
- Zdjęcie RTG barku w minimum dwóch projekcjach – pomaga ocenić stan kości i wykluczyć złamania,
- Badanie USG barku (dynamiczne) – ocena tkanek miękkich, ścięgien i aparatu torebkowo-więzadłowego podczas ruchu ramieniem,
- Rezonans magnetyczny barku – ocena obrąbka i chrząstki stawu ramiennego,
- Artrografia rezonansu magnetycznego – najbardziej dokładna ocena obrąbka i chrząstki stawu ramiennego,
- Tomografia komputerowa – potrzebna w diagnostyce i planowaniu leczenia operacyjnego złożonych urazów obręczy barkowej (głównie złamań) i ciężkich urazów stawu.
Jak wygląda leczenie zespołu bolesnego barku?
Wybór metody leczenia zależy od przyczyny bólu zdiagnozowanej podczas wizyty lekarskiej. Ostre urazy barku u osób uprawiających sport powinny być leczone operacyjnie. Pozwala to dokonać precyzyjnej naprawy uszkodzeń, dzięki czemu sportowiec ma szansę w pełni powrócić do uprawianej dyscypliny i pełnych obciążeń treningowych. Leczenie zachowawcze urazów barku częściej stosuje się u osób starszych i prowadzących siedzący tryb życia. Wszystko zależy jednak od rodzaju kontuzji, rozległości urazu, indywidualnych uwarunkowań anatomicznych pacjenta.
Leczenie operacyjne urazów barku
Do najczęściej wykonywanych zabiegów operacyjnych należą:
– szycie zerwanego stożka rotatorów,
– zaopatrzenie uszkodzeń obrąbka panewki stawu ramiennego,
– naprawa zerwanego bliższego ścięgna mięśnia dwugłowego ramienia,
– artroskopowe oczyszczanie ścięgien stożka rotatorów,
– plastyka wyrostka barkowego łopatki (leczenie zespołu ciasnoty podbarkowej),
– synowektomia – wycięcie nadmiaru zmienionej patologicznie błony maziowej,
– wszczepienie endoprotezy stawu ramiennego.
Leczenie zachowawcze bólu barku
Leczenie obejmuje rehabilitację, ostrzykiwanie osoczem bogatopłytkowym PRP, a w razie występowania silnego bólu podanie blokady sterydowej do wybranych struktur (np. kaletki podbarkowej).