Metoda zespalania złamanych kości za pomocą specjalnych implantów – drutów, klamer, płytek lub wkrętów – może powodować komplikacje związane z zakażeniem dotykających zespolenie kości.

Zazwyczaj przyczyną problemów są drobnoustroje z tzw. flory saprofitycznej występującej na skórze. Bakterie osiedlają się na powierzchni implantu podczas operacji, ale źródłem zakażenia mogą być inne ogniska infekcji występującej u operowanego pacjenta. Po prawidłowo przeprowadzonym zabiegu chirurgicznym powierzchnia implantu pokrywa się warstwą tkanki łącznej. Bakterie na endoprotezie lub innym wszczepie otaczają się ochronną warstwą izolującą chore miejsce od antybiotyków oraz elementów układu odpornościowego. W efekcie postępujące zakażenie powoduje rozwój agresywnej ziarniny zapalnej niszczącej kość na granicy implantu lub cementu i prowadzi do obluzowania wszczepu.

Objawy zakażenia

Diagnoza zakażenia okolicy wszczepu opiera się na objawach klinicznych, a jeśli nie można ich stwierdzić – na testach dodatkowych. Schorzenie rozpoznać można, gdy w ranie pojawia się ropna wydzielina, uzyskiwany jest dodatni posiew z rany, albo rozchodzi się ona samoistnie. Obecność zakażenia może zostać wykryta także podczas operacji przez chirurga, albo w badaniach radiologicznych lub histologicznych.

Realloplastyka w leczeniu zakażenia

Do najczęściej wybieranych metod leczenia należy usunięcie endoprotezy i zaopatrzenie w aparat ortopedyczny, usunięcie endoprotezy i artrodeza stawu kolanowego oraz dwu- lub jednoetapowa realloplastyka stawu kolanowego.

Dotychczas najszerzej stosowana była realloplastyka oraz jedno- lub dwuetapowa artrodeza kolana przy wykorzystaniu aparatu kompresyjnego Charnleya albo innego rodzaju stabilizatora zewnętrznego. Tego typu leczenie kończy się stawem rzekomym u 60% operowanych pacjentów. Jest to akceptowalne dla osób w podeszłym wieku, których możliwości lokomocyjne są ograniczone ze względu na ogólny stan zdrowia.

Dobre wyniki wstępne daje jedno lub dwuetapowa realloplastyka stawu kolanowego. Zabieg ten polega na usunięciu endoprotezy i wszystkich potencjalnie zakażonych tkanek oraz na aplikacji miejscowej antybiotyku. Podczas postępowania dwuetapowego wykorzystuje się cement chirurgiczny nasycony lekiem.

Opanowanie infekcji ułatwia oczyszczenie stawu kolanowego metodą artroskopową we wczesnej fazie zakażenia. Zastosowanie drenażu przepływowego z antybiotykiem ma niewielu zwolenników ze względu na niską skuteczność. Rzadko zdarzają się przypadki wyleczenia bez usuwania zakażonej i obluzowanej protezy. Oprócz tego ponowny wszczep wymaga trwającej kilka tygodni terapii ogólnej antybiotykami. W niektórych przypadkach podanie antybiotyku jest celowe. Dzieje się tak w sytuacji, gdy nie można usunąć protezy, drobnoustrój powodujący zakażenie nie ma wysokiego potencjału patogennego albo jest szczególnie wrażliwy na antybiotyki przyjmowane doustnie, pacjent dobrze toleruje lek, a implant nie jest obluzowany. Poza metodami leczenia zakażeń istotne znaczenie ma profilaktyka.