Zespół trzaskającego biodra objawia się uczuciem przeskakiwania, dyskomfortem, a niekiedy również bólem zlokalizowanym w stawie biodrowym.

Czasem daje się też słyszeć charakterystyczne strzelanie lub trzaskanie stawu biodrowego podczas poruszania kończyną dolną. Tego typu dolegliwości mają miejsce, kiedy zachodzi konflikt pomiędzy mięśniem lub ścięgnem i elementami szkieletu. Warto przy tym zaznaczyć, że termin biodro trzaskające zasadniczo nie odnosi się do jednej choroby, ale jest określeniem dla zbioru patologii dających podobne objawy. Najczęstszą postacią trzaskającego biodra jest postać zewnątrzstawowa poboczna, w której pasmo biodrowo-piszczelowe albo część mięśnia pośladkowego większego przeskakuje nad krętarzem większym (wyniosłością kostną znajdującą się na bliższym końcu kości udowej). Nieco rzadziej przyczyną dolegliwości związanych z trzaskającym biodrem jest przyczep mięśnia biodrowo-lędźwiowego kolidujący z torebką stawową stawu biodrowego, wyniosłością biodrowo-łonową albo krętarzem mniejszym. Zdarza się też, że zespół trzaskającego spowodowany jest przeskakiwaniem mięśnia prostego uda na głowie kości udowej, albo konfliktami w przebiegu mięśni tylnych uda.

Wskazania i przeciwwskazania do operacyjnego leczenia biodra trzaskającego

Zabieg operacyjny zalecany jest w przypadkach, których nie można wyleczyć za pomocą terapii zachowawczej, a także przy uciążliwych dolegliwościach. Zasadniczo nie ma określonych przeciwwskazań do operacji biodra trzaskającego. Tak jak przy wszelkiego rodzaju zabiegach nie mających na celu ratowania życia, również w tym przypadku operacja jest odkładana jeśli pacjent znajduje się w ciężkim stanie ogólnym, a taki zabieg może być dla niego zbyt ryzykowny. Odrębnym przeciwwskazaniem bywa też nieprawidłowe leczenie zachowawcze stosowane wcześniej.

Przygotowanie do operacji

Dzięki dokładnemu badaniu fizykalnemu przeprowadzonemu przez doświadczonego lekarza możliwe jest nie tylko zdiagnozowanie zespołu trzaskającego biodra, ale także przyczyn występowania tej dolegliwości. Znalezienie zaburzeń budowy kończyny, złego stanu układu ruchu lub nieprawidłowego wzorca chodu to elementy mające wpływ na wybór metody leczenia. Ultrasonograf umożliwia obrazowanie tkanek w sposób dynamiczny, dzięki czemu lekarz może ocenić wzajemne relacje pomiędzy mięśniami, ścięgnami i szkieletem podczas ruchu. Niewątpliwą zaletą tego badania jest też możliwość zaaplikowania środka znieczulającego pod kontrolą ultrasonografu co potwierdza diagnozę. Jednocześnie zaznaczyć trzeba, że na wynik badania duży wpływ ma doświadczenie i umiejętności lekarza, który je wykonuje. Wykorzystanie rezonansu magnetycznego pozwala z kolei ocenić stan tkanek miękkich i wykryć ewentualne zmiany patologiczne.

Jeszcze przed zabiegiem należy przygotować sprzęt pomocniczy, który po operacji ułatwi pacjentowi poruszanie się, czyli kule lub balkonik, i opanować umiejętność korzystania z nich. Lekarz powinien też zapoznać się z listą przyjmowanych stale przez pacjenta leków i dokonać w niej wymaganych modyfikacji – dotyczy to zwłaszcza medykamentów zmniejszających krzepliwość krwi. Leczenie operacyjne zespołu trzaskającego biodra przynosi najlepsze efekty u osób niepalących i nie nadużywających alkoholu będących w dobrym stanie ogólnym. Warto też zaznaczyć, że zdrowy tryb życia znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań po zabiegu i zapewnia szybszy powrót do sprawności.

Przebieg operacji

Zespół trzaskającego biodra może być spowodowany różnymi przyczynami, dlatego też dokładna metoda leczenia operacyjnego zależna jest od rodzaju patologii wywołującej tę dolegliwość. Większość tego typu zabiegów może być wykonana zarówno w sposób klasyczny, jak i z wykorzystaniem metod artroskopowych, przy czym te ostatnie wiążą się z mniejszym urazem, słabszym bólem oraz krócej trwającą rekonwalescencją. W większości przypadków możliwe jest leczenie w trybie chirurgii jednego dnia – pacjent zgłasza się na czczo do szpitala rankiem w dniu operacji, a podczas zabiegu zazwyczaj stosuje się znieczulenie regionalne w postaci zastrzyku wykonywanego w lędźwiowym odcinku kręgosłupa.

Możliwe powikłania

Operacyjne leczenie zespołu trzaskającego biodra, podobnie jak inne zabiegi tego typu, mogą powodować powikłania. Należą do nich:

  • zakażenie,
  • powikłania znieczulenia,
  • żylna choroba zakrzepowo-zatorowa,
  • przetrwały zespół bólowy,
  • krwawienie po operacji,
  • uszkodzenie struktur stawu,
  • uszkodzenie nerwów,
  • przetrwałe zapalenie tkanek okołostawowych.

Postępowanie po operacji

Bezpośrednio po zabiegu pacjent znajduje się pod opieką personelu medycznego, przy czym podawane są leki przeciwbólowe i przeciwzakrzepowe. Szwy można zdjąć zazwyczaj po ok. 10 dniach od operacji. Jeśli pojawią się takie dolegliwości, jak nasilenie bólu, gorączka, zaczerwienienie rany albo wysięk, konieczna jest konsultacja z lekarzem. Czas powrotu do zdrowia w dużej mierze uzależniony jest od rodzaju zabiegu i ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Po operacji trzeba stosować się do zaleceń rehabilitanta i unikać nadmiernego forsowania biodra.